اسپیسر(مواد مهندسی ایمن بتن)

اسپیسر
اسپیسر به معنی فاصله دهنده بوده و طبق تعریف موسسه استاندارد بریتانیا به قطعاتی گفته می شود که مابین آرماتورهای بتن و بدنه قالب قرار گرفته تا پوشش مورد نظر بتن را ایجاد نمایند.
 
برای تولید اسپیسر مواد مختلف به کار گرفته می شود، این محصولات به صورت های بتنی، فلزی و پلاستیکی مورد استفاده قرار می گیرد .
مزایای اسپیسرهای پلاستیکی

ارزان بودن
سهولت در کاربرد
عدم ایجاد مانع در فرایند بتن ریزی
ممانعت از نفوذ عوامل خوردگی به آرماتور
تولید و شکل دهی آسان
حمل و نقل بسیار راحت
طبقه بندی اسپیسرهای پلاستیکی

از نظر میزان تحمل بار اسپیسرها بصورت زیر طبقه بندی می شوند:

اسپیسرهای سبک

این نوع اسپیسرها برای آرماتورهای با قطر کمتر از برای ایجاد پوشش در اعضاء عمودی و یا در آرماتوربندی افقی در مقاطع کوچک مناسب است .

اسپیسرهای متوسط
 
برای پوشش بتن جهت میلگردها با قطرمتوسط از این نوع اسپیسر استفاده می شود .

اسپیسرهای سنگین
 
 از این نوع اسپیسر برای پوشش میلگردها با قطر بالاتر از استفاده می شود  .
طبقه بندی بر اساس شکل و نوع استفاده

اسپیسرهای عمودی یا صندلی
اسپیسرهای عمودی به صورت تکیه گاه در زیر میلگردهای آرماتور قرار می گیرند ، از این نوع اسپیسر در دیواره نیز می توان استفاده کردو متناسب با بار قابل تحمل قطر میلگرد و پوشش بتن مورد نیاز قابل انتخاب می باشند و به دو دسته گیره دار و بدون گیره تقسیم بندی می شوند  .
اسپیسرهای گیره دار در فرایند بتن ریزی ثابت بوده و نمی چرخند  همچنین نصب آنها راحت و آسان است لذا در مواقعی که ثابت بودن و پایداری اسپیسر مد نظر است این نوع اسپیسر توصیه می شود، وجود گیره بر روی این نوع اسپیسرها باعث می شود تا سایز میلگردهای مورد استفاده در محدوده معین و خاصی محدود شوند.
 اسپیسرهای بدون گیره محدودیتی برای سایز میلگرد بوجود نمی آورند ولی در هنگام نصب چرخش و جابجایی وجود دارد و در صورت نیاز به پایداری باید بوسیله قلاب های سیمی از چرخش و حرکت آنها جلوگیری کرد.طراحی اسپیسرها به طریقی است که حداقل تماس با سطح قالب را داشته و به جهت جنس پلاستیکی آنها از نفوذ عوامل خورنده جلوگیری می کند  .

اسپیسرهای گرد یا چرخشی
این نوع اسپیسر به شکل هندسی مدور و خاص خود طوری طراحی شده است که دارای حالت ارتجاعی بسیار بالایی می باشد و جهت بتن ریزی های عمودی و بتن ریزی در دیواره ها ، دیواره ستون ها ، دیواره فونداسیون ، قفسه شمع و محل های مشابه به کار می رود .

اسپیسرهای ترکیبی

اسپیسرهایی هستند که با ترکیب دو یا چند مدل اسپیسر جهت بهره گیری از مزایای آنها بصورت توامان و یا جهت صرفه جویی در زمان نصب و هزینه به کار می روند مانند اسپیسر دوبل 30-100 که یک فاصله نگهدار برای ایجاد پوشش بتنی مش های زیرین در ارتفاع 30 میلیمتری و نگهداری مش های بالایی در ارتفاع 100  میلیمتر جهت استفاده در شبکه های دو مش می باشد ، لازم به ذکر است که فاصله نگهدار شبکه دوم می تواند با اندازه های مختلف بر روی فاصله نگهدار کفی مونتاژ گردد .

انواع اسپیسرهای پلاستیکی

کلمپ فیکس برای کارهای سبک و سریع
ماکسیفیکس با قابلیت تحمل بار برای سازه های متوسط و سنگین
اسپیسر سنگین جهت کارهای پیچیده و سنگین و برای میلگردهای با قطر زیاد مناسب است.
اسپیسر فوق سنگین برای کارهای سنگین طراحی شده و برای آرماتورهای با بار استاتیک زیاد مناسب است .
دوبل برای شبکه های دومش مورد استفاده قرار می گیرد .
یوچیر برای سقف ها و نظایر آن مورد استفاده قرار می گیرد .
ساید چیر با دارا بودن گیره محکم و مناسب برای سقف و کف های با وزن متوسط مورد استفاده قرار می گیرد .
اسپیسر چرخی دارای مصرف بسیار زیاد بوده و در دیوارها , ستون ها و بتن ریزی های عمودی مورد استفاده قرار می گیرد .
کیج بار در پایه پل ها , سازه های دریایی و انواع شمع بندی ها متداول بوده و در اجرای سازه دقت بیشتری به همراه دارد .